Lại chia sẻ tý chuyện mình đang thử nghiệm.
+ Có bác nào sắp phải thay acquy chưa?
=========
BMW R1200R Battery
Chúng ta dành hàng trăm triệu để sở hữu 1 chiến mã ưng ý với thương hiệu mạnh BMW.
Chúng ta lại chi thêm hàng chục triệu, đôi khi cả trăm triệu để trang bị “đồ chơi” cho xe với hy vọng tạo sự khác biệt cá nhân hoá, đẹp hơn,
hiệu suất hơn và mạnh hơn, xe nhẹ hơn những gì mà nhà sản xuất đã dành hàng triệu đô làm R&D.
Nhưng vẫn có một thứ chúng ta ít để ý hơn phần nhiều vì nó ẩn kín, cục mịch và chả mấy khi phải lựa chọn đổi làm gì khi xe còn mới. Đó là nguồn điện acquy cho xe. Xe càng ngày càng tự động hoá nhiều, càng ngày càng hiện đại thì đúngthực rất “hại điện”. Một nguồn cấp điện khoẻ, ổn định bền bỉ càng trở nên tối quan trọng, có thể mang lại cả một cảm nhận mới cho xe của bạn. Giúp rất nhiều cung đường xa của bạn trọn vẹn suôn sẻ hơn.
Vậy, khi chọn acquy ngoài hiệu điện thế chuẩn (12V bây giờ) thì còn có 3 chỉ số cơ bản rất cần quan tâm:
01. Trữ lượng: đo bằng AH (ampe giờ) khả năng cung cấp dòng điện ổn định trong thời gian bao lâu.
02. Trọng lượng: Nặng hay nhẹ, thể tích có vừa khoang thiết kế acquy của xe hay không.
03. CCA Cold Cranking Ampe: Đây là 1 trong những chỉ số cực kỳ quan trọng, thể hiện khả năng có thể khởi động động cơ nguội được tốt hay không (đề nổ máy). Một acquy nói là 270CCA thường có nghĩa là có thể tạo tải được dòng 270A trong vòng 30 giây ở -18oC mà không bị sụt thế Voltage xuống dưới 7.2V (chuẩn SAE J537).
Trên thị trường có rất nhiều loại và nhiều hãng sản xuất acquy. Để đơn giản hoá, tôi chỉ nêu ra 3 loại cơ bản với xe BMW:
01. Acquy nước (phải châm nước/acid định kỳ) ví như Đồng Nai Pinaco
02. Acquy dạng gel (AGM： Absorben Glass Mat) Acid được “thấm” trong các tấm sợi thuỷ tinh và bịt kín lại. Đây là loại trang bị nguyên bản cho BMW bike. Thương hiệu lớn như BMW OEM, Bike Master, Yuasa, etc.
03. Acquy khô đời mới Lithium oxit sắt (LiFeFo4) với các thương hiệu như, Shorai, AntiGravity, Ballistic Performance (http://www.ballisticparts.com)
Về cơ bản loại (1) công nghệ cũ và không phù hợp do nặng và dễ bị tràn acid, bay hơi, đặc biệt vận hành không ổn định với các biker nghiêng ngả, bay nhảy. Với BMW bike, acquy này là lựa chọn tệ nhất.
Loại (2) AGM tuyệt vời với công suất lớn, sạc nhanh, sâu (deep charge), ổn định và nhẹ hơn so với (1). Đây là công nghệ phổ biến ở quân đội không quân từ những thập niên 80. Lăn lộn, bò toài, nghiêng ngả thoải mái với xe đều không xi nhê gì, ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết nóng, lạnh,etc Tuy nhiên, dù tốt hơn nhiều loại (1), AGM nếu không dùng và sạc thường xuyên thì vẫn mất dần trữ lượng điện. Thường xe BMW để quá 6 tháng với AGM mà ko charge hay chạy thì khả năng không đủ điện để đề nổ là cao. Ngoài ra, do bị bít kín và dùng AGM nên dễ bị phát nhiệt, dẫn đến hỏng. Bộ sạc trên xe phải thật “nhạy cảm"
Loại (3). Công nghệ tiên tiến nhất cho xe và các thiết bị, xe cộ, xuồng máy thể thao powersport do thể tích cực nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ hơn tới 5 - 6 lần so với (2) và (1), công suất lại ổn định. Đặc biệt, có để không cả năm trời thì trữ lượng cũng chỉ giảm khoảng 10% (mỗi tháng giảm khoảng 1%) nên dù có để mốc ra cả năm thì vẫn chỉ cần đổ xăng, đề là nổ xế chạy luôn. Các xe đua MotoGP hay công thức 1 cái loại đều được trang bị loại này.
Với kinh nghiệm chạy con ong Hornet 250cc thậm thà thậm thụt 10 năm trước. Thậm thụt vì tính chất công việc khi đó khiến tôi không thường xuyên ở Việt Nam được nên nhiều khi về nước, cứ động đến xe để đi là tôi lại phải mất cả tiếng đồng hồ để nổ được máy, khi thì phải cắm sạc lại, khi thì phải thay hẳn cả acquy mới. 5 năm trước, khi sở hữu chiếc Ducati, điều tôi quan tâm là thay acquy nguyên bản Yuasa vẫn còn rất tốt của xe. Với chi phí khoảng 200$, tôi đã có thể thử nghiệm loại acquy Lithium Ballistic và "giảm cân” được cho xe ngang bằng tiêu cả 1000$ thay đồ độ carbon fiber vào. Đến giờ chiếc ballistic Lithium EVO2 8 Cell đã chứng tỏ đây là một quyết định đúng đắn cho Ducati.
Tính chất công việc thời gian đó vẫn không đổi nhiều nên Ducati cũng bị bỏ bụi mỗi khi tôi đi công tác 2 tuần đến 1 tháng. Thế nhưng khi về, tôi chỉ việc phủi bụi, ngồi lên xe, đề nổ và phóng. Không một nhấm nháy, không khò khẹt. Lúc nào cũng ròn tan
2 năm trước, acquy chiếc BMW R1200R bắt đầu có dấu hiệu yếu. Xe BMW với nhiều thông số về đo xăng, milage, tốc độ trung bình, thì chỉ cần acquy yếu sụt thế khi đề là bị bộ điều khiển đầu não của xe (ECU) reset các chỉ số đó về 0 ngay. Dù không quá ảnh hưởng nhưng với 1 techkie việc này khá khó chịu. Đã đến lúc tôi vui sướng lựa chọn Ballistic EVO2 12 CELL về với giá ~250$.
Quả thật, những tháng đầu, cải thiện trông thấy!
Nhưng kìa, chỉ được tý mùa hè, vào mùa đông, chứng reset khi đề lại quay trở lại, và chỉ là mỗi sáng khi bắt đầu đề lần đầu tiên trong ngày. Trong suốt quá trình chạy hoặc ngay sau đó có đề cả chục lần cách nhau, hay liên tiếp, acquy vẫn thoải mái.
Nếu đem so CCA của 12cell tôi dùng nhà sản xuất ghi 360CCA lớn hơn mức 270CCA hàng OEM AGM của BMW nhiều.
Lọ mọ tìm hiểu một hồi, hoá ra Lithium có 1 điểm yếu khi trời lạnh. Các cell pin bị “ngủ sâu” nên thời gian đánh thức chậm hơn AGM rất nhiều. Nếu các cell đều đã thức bởi các dòng điện tiêu thụ kích hoạt nhẹ 30s đến 1 phút rồi (warm-up time), nó sẽ sẵn sàng cung ứng cho bạn CCA cao nhất để khởi động.
Buồn thế, giờ muốn không bị reset chỉ số, mỗi khi dắt xe ra, tôi phải trick 1 tý bằng cách mở khoá và bật đèn pha 1 lúc mới được.
Tôi mới tráo đổi với 1 chiếc EVO2 12cell mới khác với xe anh bạn, chưa thấy phải trick, để vài tháng dùng xem thêm nào.
Liên hệ trực tiếp với tech-support bên Mỹ của Ballistic, họ chưa tiết lộ nhiều, chỉ nghi ngờ có vấn đề với 1 số cell và muốn kiểm tra lại acquy rồi thậm chí thay thế miễn phí cho tôi (nhưng tiền ship ngược về Mỹ thì quá tiền mua mới rồi). Tôi đành tiếp tục trao đổi và đang được chào mua dùng thử EVO2 16cell HD mới của hãng, tầm ~300$. Thấy nói đảm bảo ổn. Lại phải nghĩ tiếp.
Vì thế, nếu chạy Ducati, hãy mua ngay, đừng nghĩ ngợi gì nữa, 4 năm rồi vẫn lướt tốt. Còn chạy BMW, các bác cứ từ từ để tôi làm chuột bạch tiếp 1 năm nữa nhé.
Trước tôi nghi ngờ cái thông số 360CCA. Giờ thì trên site họ đã ghi rõ ràng hơn 360CCA (5s/70oF). 5s đủ thời gian đề nổ rồi nhưng 70oF = ~21oC. thì trời lạnh dưới 21oC cái là có thể tôi phải dùng trick đèn pha rồi, huhu.
Một số hình ảnh so sánh kích thước và bên trong của loại acquy Lithium LiFeFo4 mới, như pin laptop khủng ấy các bác ạ.
